ҚҰРАСТЫРУ ЕСЕПТЕРІ ОЙЛАУ ҚЫЗМЕТІНІҢ ТӘСІЛДЕРІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ҚҰРАЛЫ РЕТІНДЕ

Мақалада ойлау әрекеті тұжырымдамасының мәні қарастырылады,адамның ойлау мәселесі талданады, орта мектеп оқушыларының ақыл-ой әрекетін  қалыптастырудағы құрастыру есептері міндеттерінің  рөлі көрсетілген. Құрастыру есептері міндеттерінің басты ерекшелігі   проблемаларды  шешудің  іздеу дағдыларын дамытады, мүмкін болатын тәуелсіз зерттеулермен танысады, геометриялық көріністерді дамытуға және білімді, дағдыларды өңдеуге ықпал етеді, осылайша геометрияны оқытудың қолданбалы бағыты ғана емес, сонымен қатар политехникалық білім де артады. Құрастыру есептері міндеттері олардың формалды көзқарасына жол бермейді, олар шешілуі керек проблемалық жағдайды жасайды, нәтижесінде  ақыл-ой  белсенділігінің деңгейі артады. Педагогикалық тәжірибе көрсеткендей, уақыттың  жетіспеуіне  байланысты мұғалімдер құрастыру есептер міндеттеріне қайта оралудың қажеттігін байқамайды, ал  мектеп оқулықтарында құрастыру есептері міндеттеріне аз көңіл бөлінеді, сондықтан осы тақырып бойынша факультатив сабақтар мен элективті семинарлар қажет. Сабақтардың оңтайлы саны 10 сағатты құрауы керек, әсіресе бұл 7,8,9 - сыныптарға қатысты. Авторлар Орал қаласы мектептері  бірінің 7– сынып оқушылары арасында өз әдістемесін (айқындаушы, қалыптастырушы және бақылау кезеңдері) апробациялады.

1. Тихомиров О.К (2002) Психология мышления. М.: Академия.

2. KUMON. Развитие мышления. Пространственное мышление. - М.: Манн, Иванов и Фербер, 2018.

3. Якиманская И.С. (2004) Психологические основы математического образования: учеб. пособие для студ. Вузов. М.: Академия.

4. Шыныбеков А.Н., Шыныбеков Д.А. (2017) Геометрия: Учебник для 7 кл.общеобразоват. школы. Алматы: Атамұра.

5. Шыныбеков А.Н., Шыныбеков Д.А., Жумабаев Р.А. (2018) Геометрия: Учебник для 8 кл.общеобразоват. школы. Алматы: Атамұра.

6. Воистинова Г.Х. (2000) Задачи на построение как средство формирования приемов мыслительной деятельности учащихся основной школы. Москва.

7. Блинков А.Д., Блинков Ю.А. (2012) Геометрические задачи на построение. М: МЦНМО.

8. Атанасян Л.С., Бутузов В.Ф., Глазков Ю.А., Некрасов В.Б., Юдина И.И. (2003) Изучение геометрии в 7, 8, 9 классах: Метод. рекомендации к учеб. : Кн. для учителя. М: Просвещение.

9. Хан Д.И. (2013) Избранные теоремы планиметрии, задачи на построение. Астана: Фолиант.

10. Zakirova V. G., Zelenina N. A., Smirnova L. M., Kalugina O. A. (2019) Methodology of teaching graphic methods for solving problems with parameters as a means to achieve high mathematics learning outcomes at school. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education. 15(9). DOI: 10.29333/ejmste/108451

11. Смирнов В.А., Туяков Е.А. (2019) Геометрия: Учебник для 9 класса общеобразоват. школы. Алматы: Мектеп.

12. Далингер В.А. (2017) Геометрия: планиметрические задачи на построение. 2-е изд. Учебное пособие для СПО. М.: Юрайт. - 760 c.

13. Сборник заданий для суммативного оценивания учащихся 7 класса общеобразовательных школ по математике. УМЦ РО КО. 2018.

14. Яковлева Е.В., Макусева Т.Г. (2010) Разработка и применение специальных заданий и задач, направленных на формирование универсальных учебных действий // Вестник Казанского технологического университета.

15. Коновалова В.С. (2008) Решение задач на построение в курсе геометрии как средство развития логического мышления // Познание процессов обучения физике: сборник статей. Вып.9. Киров: Изд-во ВятГГУ.

16. Александров И. И. (2010) Сборник геометрических задач на построение с решениями. М.: КомКнига.