Қатарлар теориясы элементтерін оқытуда оқушылардың жобалау-зерттеу қызметтерін ұйымдастыру

Бұл мақалада орта мектепте қатарлар теориясы элементтерін оқытуда жобалық жұмыстар арқылы оқушылардың жобалау-зерттеу қызметтерін ұйымдастыру мәселелері қарастырылады. Қатарлар теориясы элементтерін оқытуда оқушылардың жобалау-зерттеу қызметтерін төрт түрге бөлу мүмкіндігі баяндалады. Оқушылардың ұқсап бағу, қайта жаңғырту, іздену-орындаушылық және шығармашылық жобалау қызметтерін ұйымдастыру механизмдері келтірілген. Оқушылардың жобалау жұмыстарының түрлері, тапсырмалары мен оларды орындаудағы кезеңдер ерекшеленіп көрсетілген. Жобалау әдісімен қатарлар теориясы элементтерін оқыту заманауи кредиттік оқу жүйесінің талабына сай, қазіргі заман тұрғысынан қойылып отырған міндеттерге жауап бере алатын оқыту жүйесі екендігі анықталған. Мақалада «жоба әдісі», «жобалау әдісі», «сабақта жобалау әдісін қолдану», «оқушылардың жобалау-зерттеу қызметі», жобалап оқыту технологиялары ұғымдарының өзіне тән ерекшеліктері айқындалған. Жобалау әдісін қолдануда оқушыларды проблемалық жағдайға душар ететін арнайы жобалық жұмыстарды (тапсырмаларды) құрастыру керектігі, оның ерекшеліктері мен осы ситуациядан шығу мүмкіндіктері, оқушыларды ізденуге, зерттеу жүргізуге талпындыратын әртүрлі әдістердің жиынтығын қамтитындығы баяндалған. Сонымен қатар жобалау әдісін пайдалану тек дайындық процесін ғана емес, сонымен қатар оқушылардың жұмысының соңғы нәтижесін де бағалауға мүмкіндік беретіндігі көрсетіледі.

1. Пахомова Н.Ю. Развитие методики использования «учебных проектов» при обучении информатике в общеобразовательной школе: автореф. дис. канд. пед. наук: 13.00.01. М., 1997. - 19 с.

2. Полат Е.С. Новые педагогические и информационные технологии в системе образования. - М.: Академия, 2002. – 272 с.

3. Рыбина О.В. Проектная деятельность учащихся в современной школе // Образование в современной школе. - 2003. - № 9. - С. 20-22.

4. Ивочкина Т.Н. Организация проектной деятельности обучающихся в условиях реализации ФГОС ОО : учебно- методическое пособие. Новокузнецк: МАОУ ДПО ИПК, 2015. - 111 с.

5. Нарыкова Г.В. Метод проектов на уроках технологии. 2004. -80 с.

6. Матяш М.В. Психология проектной деятельности школьников в условиях технологического образования/ Под ред. Рубцова В.В. - Мозырь: РИФ "Белый ветер". 2009. 118-120 с.

7. Заир-Бек Е.С. Теоретические основы обучения педагогическому проектированию: дис. д-ра пед. наук. СПб., 1995. – 410 с.

8. Сергеев И.С. Как организовать проектную деятельность учащихся: Практическое пособие для работников общеобразовательных учреждений.-3-е изд., испр. и доп.-М.:АРКТИ, 2006

9. Поличка Н.П. Организационно-педагогические основы проектирования процесса обучения в условиях действия государственного образовательного стандарта общего среднего образования. Дис. … д-ра пед. наук. – М., 2000. – 272 с.

10. Радионов В.Е. Теоретические основы педагогического проектирования: Дис. ... д-ра пед. наук. – СПб, 1996. – 352 с.

11. Чернова Ю.К. Теория и практика проектирования квалитативных технологий обучения: Дис. … д-ра пед. наук. – Казань, 1998. – 364 с.

12. Сибирская М.П. Теоретические основы проектирования педагогических технологий в процессе повышения квалификации специалистов профессионального образования: Дис. … д-ра. пед. наук. – СПб, 1998. – 357 с.

13. Смыковская Т.К. Теоретико-методологические основы проектирования методической системы учителя математики и информатики: Дис. д-ра пед. наук. – М., 2000. – 383 с.

14. Telegina, N. V., Drovosekov, S. E., Vasbieva, D. G., & Zakharova, V. L. (2019). The Use of Project Activity in Teaching Mathematics. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 15(8), em1738. https://doi.org/10.29333/ejmste/108439

15. Bailey, J. Learning to Teach Mathematics Through Problem Solving. NZ J Educ Stud 57, 407–423 (2022). https://doi.org/10.1007/s40841-022-00249-0

16. Беспалько В. П. Слагаемые педагогической технологии. М.: Педагогика, 1989. - 192 с.

17. Boccia M., Masone A., Orabona A., Sforza A., Sterle C. OPS4Math project - Optimization and Problem Solving for Teaching of Mathematics: teaching strategy, organization and objectives. 8th International Conference on Higher Education Advances (HEAd’22). Universitat Politecnica de Valencia, Valencia, 2022, pp. 549-557. DOI: http://dx.doi.org/10.4995/HEAd22.2022.14630. Retrieved from: https://archive.headconf.org/head22/wpcontent/uploads/pdfs/14630.pdf