ҚАЗАҚТЫҢ ТІЛДІК САНАСЫНДАҒЫ «ҚОНАҚЖАЙЛЫҚ» КОНЦЕПТІСІ

Қонақжайлық қазақ халқының санасындағы басты моральдік норма ретінде ғасырлар бойы қазақ мәдениетінің қалыптасуына өзіндік үлес қосты. Бұл мақалада қазақтың ұлттық санасындағы «қонақжайлық» концептісінің алатын орны мен мәні талданып жазылды. Ұлттық санада «қонақжайлық» ұғымының алғаш қандай мәнге ие болғаны және қазіргі таңда қандай мәнде қолданылатыны талданды. Сондай-ақ, мақалада ұлттық салт-дәстүрдің фразеологизмдерде көрініс табуы қарастырылды. Яғни, «қонақжайлық» концептісін ашатын бірнеше фразеологизмдер жинақталып, топтастырылды. «Қонақжайлықтың» қазіргі қазақ халқының санасындағы орны мен мағынасы ассоциациялық эксперимент арқылы анықталды.

1. Ислам А. Ұлттық мәдениет контексіндегі дүниенің тілдік суреті: Фил.ғыл.док.дис. – Алматы, 2004 . – 340 б.

2. Әмірбекова А.Б. Концептілік құрылымдардың поэтикалық мәтіндегі вербалдану ерекшеліктері. Филол. ғыл. канд. дис. – Алматы, 2006. – 125 б.

3. Альжанова А.О. Концепт «гостеприимство» как социолингвокультурный феномен. Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ хабаршысы. № 1 (92). 2013

4. Афинская З.Н. Сопоставительный анализ культурно мотивированных понятий. Intellectual potential of the XXI century. – Sworld. 10-22 November 2015

5. Moro R. Heidenreich F. «La maigreur de l'hospitalité contemporaine», L'Autre 3/2016 (Volume 4), p. 450.

6. Нұрдәулетова Б.И. Когнитивтік лингвистика. –Алматы: Асыл кітап, 2010.

7. Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі/Б.Қалиев.-Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты, 2014.-728 б.

8. Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі/ Т.Жанұзақов. – Алматы: Дайк-Пресс, 2008.- 968 б.

9. И.А. Стернин (и др.) Языковое сознание жителей Воронежа: Монография.- Воронеж, 2010 г. – 250 стр.

10. Чжан Мянь. Этнокультурные константы концепта «гостеприимство» в русской и китайской фразеологии. Вестник Башкирского университета. 2015. Т. 20. №4, 1400 стр.

11. https://ru.wikipedia.org/wiki/Гостеприимство

12. Славянская концептосфера в сопоставительном освещении: лексикон/ под ред. Е.Е Стефанского. – Самара: Самар. гуманит. акад., 2011. – 458 с.