ЕУРАЗИЯЛЫҚ МӘДЕНИЕТАРАЛЫҚ ДИАЛОГ КОНТЕКСІНДЕГІ ХХ ҒАСЫРДЫҢ 20-40 ЖЫЛДАРЫНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ КОМПОЗИТОРЛАРДЫҢ СИМФОНИЯЛЫҚ МУЗЫКАСЫ

1920-1940 жылдары Қазақстанның ұлттық композиторлық мектебінің қалыптасуы дәстүрлі және еуропалық музыканың өзара қарым-қатынасына негізделген стильдік құралдар кешенінің қалыптасуымен ерекшеленді. Бұл зерттеудің мақсаты - Еуразиялық идеялар, Еуразия халықтары мәдениеттерінің өзара әрекеті контекстінде ұлттық симфониялық стильдің қалыптасу процестерін ғылыми тұрғыдан түсіну болды. Салыстырмалы және музыкалық-стильдік талдау негізінде композиторлардың дәстүрлі ән және күймен жұмыс істеу әдістері салыстырылды. Егер дәстүрлі әндердің әуендері еуропалық музыкадағы үйлестікке негізделген әдіске ұқсас болса, онда күй мен ірі симфониялық формалардың алғашқы онжылдықтардағы қарым-қатынасы тек дәйексөздерде ғана емес, сонымен қатар күйдің үйлесімділігі, құрылымы мен формасының оркестрлік дыбысқа бейімделуінде, сондай-ақ музыкалық драматургияға ерекше көзқарасты қалыптастыруда көп қырлы көрінді. 1920-1940 жылдардағы симфониялық шығармалардың көркемдік мәнерлілік құралдары, тақырыптары, бағдарламалық-сюжеттік негізі Орталық Азиядағы Еуразиялық мәдениетаралық диалогтың дамуымен байланысты мәдениеттегі айқындаушы үрдістерді көрсетеді.

1. Adams М. (2020) Steppe Dreams: Time, Mediation, and Postsocialist Celebrations in Kazakhstan. University of Pittsburgh Press, 2020. JSTOR, www.jstor.org/stable/j.ctv125jsxn. Accessed 6 Sept. 2020.

2. Тлеубергенов А. (2016) Претворение этнической картины мира в творчестве Т. Кажгалиева. Алматы: Дисс.на соискание степение доктора философии (6D040100).

3. Nedlina V.Y. (2020) On the relationship of historical processes and formation of the modern appearance of musical culture of Kazakhstan // Қазақстанның ғылымы мен өмірі - Наука и жизнь Казахстана - Science and life of Kazakhstan. №5/2. P. 437-444.

4. Дрожжина М.Н. (2005) Молодые национальные композиторские школы Востока как явление музыкального искусства XX века: дис. … докт. иск. : 17.00.02 : утв. 16.12.2005 / Дрожжина Марина Николаевна. Новосибирск. - 346 с.

5. Джумакова У. Р. (2003) Творчество композиторов Казахстана 1920-1980-х годов. Проблемы истории, смысла и ценности. Москва. - 218 с.

6. Кузембаева С.А. (2006) Национальные художественные традиции и их конвергентность в казахской опере. Алматы. - 378 с.

7. Джумалиева Т.К. (2010) Казахские акыны: Восток – Запад, в контексте единого культурного пространства. Алматы. - 231 с.

8. Трубецкой Н. (2015) Европа и Человечество. Москва: Директ-Медиа.

9. Савицкий П.Н. (1997) Евразийство (опыт систематического изложения) //Континент Евразия. М.: Аграф.

10. Карсавин Л. (1992) Религиозно-философские сочинения. т. 1. Москва: Ренессанс.

11. Гумилев Л. Н. (1993) Древняя Русь и Великая Степь. Москва: Наука. -784 с.

12. Берштейн А. (2007) Третий мир. Единое наследие Чингисхана. Москва: Время новостей, № 231.

13. Бахтин М.М. (1994) Проблемы творчества Достоевского. 5-е изд., доп.-е изд. Киев: "Next”. - 511 с.

14. Kristeva J. (1993) Nations without Nationalism. New York: Columbia University Press. - 108 pp.

15. Лотман Ю.М. (1992) К построению теории взаимодействия культур (семиотический аспект) // Избранные статьи в трех томах / Ред. Лотман Ю.М. Таллин: "Александра". С. 111-121.

16. Tarasti E. (2002) Signs of Music: A Guide to Musical Semiotics. Walter de Gruyter.

17. Elias A., Mansouri F. (2020) A Systematic Review of Studies on Interculturalism and Intercultural Dialogue. Journal of Intercultural Studies. Vol. 41. №. 4. P. 490-523.

18. Нестьев И. (1954) О национальной специфике музыки // Советская музыка. Теоретические и критические статьи. Москва: Государственное музыкальное издательство. С. 63-126.

19. Скребков С. (1973) Художественные принципы музыкальных стилей. Москва: Музыка. - 418 с.

20. Орджоникидзе Г. (1973) О национальном стиле // Музыкальный современник. Вып.1.

21. Михайлов М.К. (1981) Стиль в музыке. Л.: Музыка. - 264 с.

22. Лобанова М. (1990) Музыкальный стиль и жанр: история и современность. Москва. - 312 с.

23. Арановский М. (1998) Музыкальный текст: Структура и свойства. Москва, 1998. - 341 с.

24. Назайкинский Е.В. (2003) Стиль и жанр в музыке. Москва: Гуманит. изд. центр ВЛАДОС. - 248 с.

25. Meyer L.B. (1989) Style and music: Theory, history, and ideology. University of Chicago Press. – 376 p.

26. Земцовский И. (1977) Фольклор и композитор. Теоретические этюды. Ленинград: "Советский композитор". - 176 с.

27. Конен В.Д. (1965) Пути американской музыки. 2-е доп. изд.-е изд. Москва: Музыка. - 526 с.

28. Шахназарова Н. (1992) Национальная традиция и композиторское творчество. Москва: Композитор. - 187 c.

29. Дубровская М. (2006) О формировании в Японии национальной композиторской школы (конец XIX - первая половина XX века) // Япония. Ежегодник. № 35. С. 143-159.

30. Юнусова В. Н. (2005) Азия и Северная Африка XX века // История зарубежной музыки. XX век. Москва. С. 518-573.

31. Данилова И.В. (2003) Этапы развития чувашской профессиональной музыки к проблеме становления национальной композиторской школы. Дисс.. канд. иск. Москва: Чувашский государственный педагогический университет им. И. Яковлева. - 253 c.

32. Холопов Ю.Н. (1986) О понятии “симфонизм” //Б.В. Асафьев и советская музыкальная культура: материалы Всесоюз. науч.-теоретич. конф.

33. Арановский М.Г. (1979) Симфонические искания. Ленинград: Советский композитор.

34. Болашвили К. (1994) Сонористические средства и проблемы крупной инструментальной композиции/ автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата искусствоведения. Москва: Российский институт искусствознания.

35. Кабялис Р. (1989) Тембровая динамика в оркестровых сочинениях современных композиторов / автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата искусствоведения. Вильнюс: ГК Лит.ССР.

36. Мухамбетова А.И. (2002) Кадендарь и жанровая система традиционной музыки казахов / Б. Аманов, А. Мухамбетова. Казахская традиционная музыкаи ХХ век. Алматы: Дайк-Пресс.

37. Сәулембек Г.Р. (2020) Толғау жанрының өзгеріске ұшырауы және әлеуметтік қызметі // Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университетінің Хабаршысы. № 2(82). Б. 90-98.

38. Кокишева М.Т. (2020) Симфонический кюй как музыкально-социологический феномен: к истории и проблематике вопроса // Қазақстанның ғылымы мен өмірі - Наука и жизнь Казахстана - Science and life of Kazakhstan. №5/2. С. 420-424.

39. Кокишева М.Т. (2016) Симфонический кюй в творчестве современных композиторов Казахстана: генезис жанра, типология и развитие : дисс.. д-ра философии (PhD) : 6D040100 / Кокишева Марлена Тастемировна. Алматы. – 183 с.

40. Котлова Г.К. (2004) Кюй в системе жанров композиторского творчества Казахстана. Алматы: Альянс-2. – 244 с.

41. Мухамбетова А.И. (2002) Календарь и особенности времени в казахской культуре / Б. Аманов, А. Мухамбетова. Казахская традиционная музыка и ХХ век. Алматы: Дайк-Пресс.

42. Шахназарова Н.Г. (2013) Об опыте взаимодействия двух типов профессиональных традиций // Избранные статьи. Воспоминания. Москва: Государственный институт искусствознания.

43. Valiullina, R.N., Kashaganova, T.U., Kamza G.B. (2020) Formation of ecological culture of schoolchildren based on the material of composers of Kazakhstan // Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университетінің Хабаршысы. № 1(81). Р.210-215.

44. Левая Т.Н. (2005) История отечественной музыки второй половины ХХ века: Учебное пособие. Санкт- Петербург: Композитор.

45. Юнусова В.Н. (2019) Композитор и традиционный исполнитель: Актоты Раимкулова и этно-фольклорная группа "Туран" // Традиции и перспективы искусства как феномена культуры. Москва. С. 287-292.