БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ГЕНЕТИКАЛЫҚ БІЛІМІН ДАМЫТУ МӘСЕЛЕСІНІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДАҒЫ КӨРІНІСІ

 Бұл мақалада біз көптілді білім беру жағдайында генетика пәні бойынша студенттердің өзіндік жұмысын ұйымдастырудың бірнеше әдістері мен әдістерін ұсынамыз. Биология пәнін әдістемелік жетілдіру барысы жылдан жылға жан-жақты зерттеліп, зерттеу нәтижелері жарияланады. Осы тұрғыдан алғанда, соңғы жылдары шетелдік және отандық авторлардың еңбектерінде көрсетілгендей, университетте биологияны оқыту және өзіндік жұмысты ұйымдастыруға талдау жасалды. Мақалада Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінде көптілді білім беру жағдайында болашақ биология мұғалімдерінің өзіндік жұмысын ұйымдастыру негізінде генетиканы оқыту тәжірибесі ұсынылған. Өздік жұмыстың тиімділігін тексеруге бағытталған эксперименттік зерттеулердің нәтижелері келтірілген. Біз жүргізген талдау биолог студенттерді педагогикалық зерттеулердің объектісі ретінде әдістемелік даярлау кәсіби дайындық жүйесінің әртүрлі аспектілерін қамтуы керек деген қорытынды жасауға мүмкіндік берді. Өз бетінше жұмыс жасау арқылы генетиканы ағылшын тілінде оқыту процесі білім алушыларды пәнді де, ағылшын тілін де одан әрі тереңдетіп оқуға итермелейді.

1. Айдарбаева Д., Азизова И., Джунусова Р. (2018) Особенности обучения генетики в педагогическом вузе в условиях полиязычия. Международная научно-практическая конференция «Перспективные направления исследований в методике обучения биологии и экологии», РГПУ имени А.И. Герцена. Санкт-Петербург. С.190-193

2. Espinosa A.A., Verkade H., Mulhern T.D, et al. (2020) Understanding the pedagogical practices of biochemistry and molecular biology academics. The Australian Educational Researcher. Volume 47, pages 839–856. https://doi.org/10.1007/s13384-019-00369-5 (Қаралу мерзімі: 18.06.2021)

3. Omufwoko J.A., Okwara M.O., Kevogo N., Nyunja R.O. (2020) Pedagogic Competencies Provided To Student Teachers through Biology Teacher Education in Universities in Kenya in Light of Classroom Practice. International Academic Journal of Education & Literature, Int Aca J Edu Lte; Vol-1,(4): 140-156. https://iarconsortium.org/article/articleID=126 (Қаралу мерзімі: 17.06.2021)

4. Fugarasti H., Ramli M., Muzzazinah (2019) Undergraduate students’ science process skills: A systematic review. The 2nd International Conference on Science, Mathematics, Environment, and Education AIP Conf. Proc. 2194, 020030-1–020030-13 (2019); https://doi.org/10.1063/1.5139762 (Қаралу мерзімі: 17.06.2021)

5. Harris B.N., McCarthy P.C., Wright A.M., Schutz H., Boersma K.S., Shepherd S.L., Manning L.A., Malisch J.L., Ellingto R.M. (2020) From panic to pedagogy: Using online active learning to promote inclusive instruction in ecology and evolutionary biology courses and beyond. Ecology and Evolution. 10:12581–12612. https://doi.org/10.1002/ece3.6915 (Қаралу мерзімі: 18.06.2021)

6. Cao H., Amanbaeyeva М. B., Maimatayeva A.D., Unerbayeva Z.O., Shalabayev K.I., Sumatokhin S.V., Imankulova S.K., Childibayev J.B. (2017) Methodology of research activity development in preparing future teachers with the use of information resources. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education. 13(11):7399-7410

7. Shaimerdenova G., Ermekbayeva A., Esimov B., Childebayev Zh., Ziyaeva G., Koshimbetova S. (2015) Complex studying of bioecology of rodents and snakes in educational process of students of higher education institutions. Ecology, Environment and Conservation. India. 21(4); 163-167.

8. Abishova G., Andreeva N., Issayev G., Issayev A., Mynbayeva В. (2020) The application problem of project-based learning technology in higher education of Kazakhstan. EurAsian Journal of BioSciences 14, 781-789

9. Madenova A., Sapakhova Z., Bakirov S., Galymbek K., Yernazarova G., Kokhmetova A., Keishilov Z. (2021) Screening of wheat genotypes for the presence of common bunt resistance genes, Saudi Journal of Biological Sciences. doi: https://doi.org/10.1016/j.sjbs.2021.02.013

10. Рощупкина Е. А. (2015) Самостоятельная работа студентов как педагогическая проблема //Scientific Journal «Science Rise». №2/1(7) С.72-77

11. Гарунов М.Г., Пидкасистый П.И. (1978) Самостоятельная работа студентов. М.: Знание -27 с.

12. Зимняя И. А. (2007) Педагогическая психология: учебник. М.: Университетская книга, Логос. – 384 с.

13. Азизова И.Ю. (2011) Гуманитаризация методической подготовки как основа для приобщения студентов-биологов к ценностям культуры. Эмиссия. Оффлайн. Электронное научное издание (научно-педагогический интернет-журнал). http://www.emissia.org/offline/2011/1666.htm (Қаралу мерзімі: 24.02.2021)

14. Гавронская Ю.Ю., Мызникова А.В. (2018) Изучение эффективности методики организации самостоятельной работы по химии первокурсников военно-медицинского вуза на основе компенсационного подхода //Известия РГПУ им. А. И. Герцена. № 190. С.124-133

15. Абылкасымова А.Е. (1998) Познавательная самостоятельность в учебной деятельности студента. Алматы, Санат. -180 с.

16. Исмаилова Р.Б (2012) Студенттермен жүргізілетін өзіндік жұмыстарды ұйымдастырудың ерекшеліктері //Бастауыш мектеп. №5, 6. Б.36-37

17. Бураханова Қ.С., Абдуллина З.А. (2015) Кредиттік оқыту жүйесінде студенттің өзіндік жұмысын ұйымдастырудың тиімділігі // Вестник ҚазҰМУ. №3. Б.447-449

18. Жетписбаева Б.А. (2008) Көптілді білім беру: теория және әдіснама. Жоғары Мектеп. - 343 б.

19. Османова З.Ж., Сержанқызы Ж. (2017) Эффективная организация самостоятельной работы студентов // Профессиональное развитие педагога. Сборники трудов ИГУ. Иркутск, 25-30 мая 2017г. С. 76-80 [Электронный ресурс] http://library.isu.ru/ru/resources/e-library/conf_works_ISU/Prof_Soderzhanie/Prof-27.pdf (Қаралу мерзімі: 21.02.2021)

20. Ағылшын тілін және жаратылыстану-математика бағытындағы пәндерді (информатика, физика, химия, биология, жаратылыстану) кіріктіріп оқыту. Оқу-әдістемелік құрал. Астана: Ы. Алтынсарин атындағы ҰБА, 2016. – 301 б.

21. CLIL classroom practices in multilingual education in Kazakhstan: guidelines and examples / eds.: X. San Isidro, D. Coyle, S.I. Kerimkulova. – Nur-Sultan: Nazarbayev University, 2020. - 146 p.