ҚАЗАҚСТАНДЫҚ УНИВЕРСИТЕТТЕГІ СТУДЕНТТЕРДЕ СЫНИ ОЙЛАУДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ТӘЖІРИБЕСІ

Жас ұрпақта қазіргі заманға керекті сыни ойлауды қалыптастыру ерекше маңызға ие болып тұр. Сыни ойлау төтенше жағдайда жауапты шешімдерді өз бетінше қабылдап, олардың ықтималды салдарын болжау үшін керек. Сыни ойлау әдісі туралы көп айтылады, бірақ Liberal Arts мектебі ұсынған бағдарламаны қазақстандық жоғары оқу орнында іс жүзіне толығымен оффлайн форматта екі жыл бойы енгізілген болатын. Мақалада «Нархоз» университетінде қолданылған «Жазу және ойлау» бағдарламасы туралы, ол бағдарламаның білім алушылардың болашақ құзыреттері мен шығармашылық қасиеттерінің дамуына тигізген әсері туралы айтылған. «Тіл және ойлау» бағдарламасында жазуды оқытудың негізгі компоненті — әртүрлі іс-шараларға тікелей тартатын студенттерге бағытталған инновациялық тәжірибе ретінде қарастырған. Студенттер өздерінің ойларын жазбаша келістіргенде ғана дұрыс жеткізе алады екен. Бұл бағдарламаның негізгі мақсаты білім алушыларда терең оқу, әр түрлі әдістерді қолдана отырып жазба жұмыстарын орындау және сол арқылы ойлау қабілеттерін дамыту. Оқу барысында оқушылар өздері күрделі жағдайды модельдейді, өзара әрекеттеседі, ұсынылған жағдайларда, диалогты міндетті білім сынағы ретінде қабылдамайды, өздерін еркін ұстай бастайды және қателіктерден қорқуды жеңе отырып, өз ойларын еркін жеткізе алады.

1. Трубачева Т. (2019). Как профессор русской литературы из США готовит казахстанских студентов к ещё несуществующим профессиям // Форбс. 26 апреля. https://forbes.kz/process/education/platon_nash_drug_1555057197

2. Пиплс П. (2015). Развитие речи и критического мышления у студентов в программах Бард колледжа // Вопросы образования. №4. Сс.116-131 DOI:10.17323/1814-9545-2015-4-116-131

3. Florea N.M., Hurjui E. Critical thinking in elementary school children // file:///C:/Users/Admin/Downloads/Critical_Thinking_in_Elementary_School_Children.pdf

4. Godwin K.A., Altbach P.G. (2016). A Historical and Global Perspective on Liberal Arts Education: What Was, What Is, and What Will Be. International Journal of Chinese Education. July 2016:5-22. doi:10.1163/22125868-12340057

5. Короткина И.Б. (2015). Академическое письмо: процесс, продукт и практика. Учебное пособие для вузов. Москва: Юрайт.

6. Becker J. What a Liberal Arts and Science Education is… and is Not. In : Contemporary Liberal Arts and Sciences Education: Experiences form the United States and Europe (Svobondyi iskusstva i nauki na sovremennon tape) (pp.12-40) Publisher: St. Petersburg State University. Editors: Jonathan A. Becker, Philip Fedchin

7. Bazerman, Ch., Little, J., Bethel, L., Chavkin, T., Fouquette, D., Garufis, J. (2005). Reference Guide to Writing Across the Curriculum. Parlor Press; The WAC Clearinghouse. https://wac.colostate.edu/books/referenceguides/bazerman-wac/

8. Марина Калашникова – про новый факультет Шанинки, на котором студентам разрешают сомневаться в своем выборе // Вебсайт Московской высшей школы социальных и экономических наук. https://www.msses.ru/media/intervyu/marina-kalashnikova-pro-novyy-fakultet-shaninki-na-kotorom-studentamrazreshayut-somnevatsya-v-svoem/

9. Беккер Дж. (2015). Образование по системе свободных искусств и наук: ответ на вызовы ХХI века // Вопросы образования. №4. Сс. 34-61. https://vo.hse.ru/data/2015/12/23/1132612131/Bekker.pdf

10. Fitzgerald, J., Shanahan, T. (2000). Reading and Writing Relations and Their Development, Educational Psychologist, 35:1, 39-50

11. Vilardi T., Chang M.K. (ed.) (2009). Writing – based teaching. Essential Practices and Enduring Questions. Albany, NY: State University of New York Press.

12. Иглтон Т. (2015). Медленная смерть университета. Скепсис. https://scepsis.net/library/id_3672.html

13. Ахапкина М.Е. (2015). Конкурсное задание «Методический семинар» // https://teacher-ofrussia.ru/upload/2015/ahapkina_m_e/add_ms_1.docx

14. Copeland D. (2022). Liberal arts and ethics education in nursing: A national survey // Journal of Professional Nursing. 42, 73–88

15. Lee, K. H., Bae, C. W., & Park, J. K. (2022). The effect of storytelling and peer coaching classes on future creativity confluence and creativity of university students. International Journal of Instruction, 15(3), 611-634. https://doi.org/10.29333/iji.2022.15334a