CLIL САБАҚТАРЫНДАҒЫ ГРАФИКАЛЫҚ ОРГАНАЙЗЕРЛЕР ТАНЫМДЫҚ ПРОЦЕСТЕРДІ БЕЛСЕНДІРУ ӘДІСІ РЕТІНДЕ

Бұл мақалада жаңартылған білім беру мазмұны аясында Қазақстан мектеп оқушыларының когнитивті дағдыларын қалыптастыру мен жетілдіру қатысты мәселелер қарастырылады. Орта мектепте шет тілі ретінде ағылшын тілі сабағында мәтіндермен жұмыс жасау кезінде графикалық органайзер қолданудың тиімді тәсілдерін іздеуге бағытталған қолданбалы зерттеулердің нәтижелері ұсынылған. Жаратылыстану циклінің пәндерін шет тілінде оқытудың ерекшеліктері CLIL технологиясы тұрғысынан қарастырылады. Графикалық органайзерлерді когнитивтік процестерді белсендірудің және оқушылардың танымдық дағдыларын жетілдірудің тиімді құралы ретінде пайдалану туралы авторлық идеялар сипатталған. Графикалық органайзерлерді вариативті формалары жоғары деңгейлі сұрақтарды тұжырымдау дағдыларын дамытады, шет тіліндегі мәтіннен алынған пәндік білімді қолдана отырып, өз пікірін айтуға, ақпаратты құрылымдауға, өз көзқарасын дәлелдеуге үйретеді. Осылайша, оқушылардың сыни ойлауды қалыптастыруға негізделген дағдылары дамиды.

1. Стратегия «Казахстан - 2050» https://www.akorda.kz/ru/official_documents/strategies_and_programs (Дата обращения: 09.01.2021).

2. Urmeneta C.E. An Introduction to Content and Language Integrated Learning (CLIL) for Teachers and Teacher Educators//CLIL Journal of Innovation and Research in Plurilingual and Pluricultural Education. – 2019. – Vol. 2(1). – P. 7–19. DOI: https://doi.org/10.5565/rev/clil.21

3. Renaul, M. L., Martí, S. M. (2019) CLIL Approach: Evolution and Current Situation in Europe and in Spain//International Journal of Science and Research (IJSR). Vol.8(12). P. 1110–1119. DOI: 10.21275/ART20203503

4. Тарнаева Л.П., Баева Г.А. (2019) Предметно-языковая интеграция в системе лингвистического образования: pro et contra // Язык и культура. № 45. C. 280–298. DOI: 10.17223/19996195/45/20

5. Жетписбаева Б.А., Кубеева А.Е., Мазачова Н. (2016) Расширение профессиональных функций педагогов при интегрированном обучении предмету и языку. Вестник Карагандинского университета. Серия "Педагогика". №4(84). С.8-15. URL:https://rep.ksu.kz/bitstream/handle/data/1175/Zhetpisbayeva%2c%20A.E.Kubeyeva.pdf?sequence=1&isAllowed=y

6. Coyle, D. (2010) Content and language integrated learning / D. Coyle, P. Hood, D. Marsh, Cambridge: Cambridge University Press. 182 p.

7. Lorenzo F., Casal S., Moore P. (2010) The effects of content and language integrated learning in European education: Key findings from the andalusian bilingual sections evaluation project. Applied Linguistics, 31(3), pp. 418–442. DOI: 10.1093/applin/amp041

8. Cenoz, J., Genesee, F., & Gorter, D. (2014) Critical analysis of CLIL: Taking stock and looking forward. Applied Linguistics, 35(3), 243–62. doi: 10.1093/applin/amt011

9. Dallinger, S., Jonkmann, K., Hollm, J., & Fiege, C. (2016) The effect of content and language integrated learning on students' English and history competences— killing two birds with one stone? Learning and Instruction, 41, 23–31. doi: 10.1016/j.learninstruc.2015.09.003

10. Baker, W., & Hüttner, J. (2016) English and more: A multisite study of roles and conceptualisations of language in English medium multilingual universities from Europe to Asia. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 1–16. doi: 10.1080/01434632.2016.1207183

11. Pavón V., Ellison M. (2013) Examining Teacher Roles and Competences in Content and Language Integrated Learning (CLIL). LINGVARVMARENA. Vol. 4, p.65–78.

12. Pavón V., Ellison M. Examining teacher roles and competences in Content and Language Integrated Learning (CLIL) Report. Public Services Contract EACEA/2007/3995/2. Brussels: European Commission.

13. Cammarata, L., & Tedick, D.J. (2012) Balancing content and language in instruction: The experience of immersion teachers. The Modern Language Journal, 96(2), 251–69. doi: 10.1111/j.1540-4781.2012.01330.x

14. Болдырев Н.Н. (2004) Концептуальное пространство когнитивной лингвистики // Вопросы когнитивной лингвистики. №1. С.18-36

15. Tate M.L. (2003) Worksheets don’t grow dendrites: 20 strategies that engage the brain. London. 93 p.

16. Демьянков В.З. (1994) Когнитивная лингвистика как разновидность интерпретирующего подхода // Вопросы языкознания. № 4. С. 17–33.

17. Карпова И.В. (2005) Коммуникативно-когнитивный подход к обучению реферированию студентов на продвинутом уровне в неязыковом вузе: дис. канд. пед. наук: 13.00.02 . М. – 150 с.

18. Morrow K. (1981) Principles of Communicative Methodology / K. Morrow, K. Johnson. – New York and London – 124 p.

19. Екшембеева Л.В. (2009) Когнитивное картирование лингвистического знания: учебное пособие. Алматы: Бастау. – 133 с.