Мақалада агрессивтік деңгейі жоғары жасөспірім ұлдардың бейімделу мінез-құлқының дамуы туралы зерттеу ұсынылған. Бірінші бөлімде осы тақырып бойынша қолданыстағы психо-білім беру бағдарламаларын талдау ұсынылады. Екінші бөлімде жасөспірім ұлдардың агрессивті мінез-құлқын диагностикалау нәтижелері келтірілген, жасөспірім ұлдарға тән психологиялық-педагогикалық жағдайларда агрессивтік деңгейін төмендету тиімділігін көрсеткен психо-білім беру бағдарламасының негізгі блоктары келтірілген: агрессивті мінезқұлықтың әлеуметтік қолайлы формаларын, агрессивті мінез-құлық пен агрессивтіктің ұжымдық және жеке рефлексиясын игеру, кезінде жағымды бейнелерінің ауқымын кеңейту.

                Эксперименттің анықтаушы және бақылау кезеңдерінде агрессивтілік пен бейімделу көріністеріндегі айырмашылықтарды анықтау үшін Манн-Уитнидің U критерийі қолданылды.

                Жұмыстың нәтижесі адаптивті мінез-құлық деңгейінің жоғарылауы болды. Бұл ұлдардың мінезқұлқының бейімделуі сыныпта көшбасшылық позицияны ұстануға, өз пікірін қорғауға, сондай-ақ зорлықзомбылық жасаушылар алдында әлсіз жолдастарды қорғауға деген ұмтылыста көрінеді. Бағдарлама жүргізілгеннен кейін қоғамның әртүрлі салаларында түрлі агрессивті мінез-құлықтарды заңдастыруда төмендеу анықталды, бұл әзірленген бағдарламаның тиімділігі туралы қорытынды жасауға мүмкіндік береді. Қорытындыда бағдарламаны іске асыру барысында анықталған психологиялық ағарту тапшылығы және одан әрі жұмыс бағыттары көрсетілген.

Қазақстандағы гендерлік білім беру оның ілгерілеуі мен тиімділігіне кедергі келтіретін көптеген қиындықтарға тап болады. Бұл мақалада Қазақстандағы гендерлік білім берудің ағымдағы проблемалары қарастырылады. Білім беру жүйесіне шолу жоғары білімге назар аудара отырып, гендерлік тұрғыдан жүргізілді. 2019 жылы Қазақ Ұлттық Қыздар Педагогикалық Университетінің әлеуметтік және гендерлік зерттеулер институты Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарындағы гендерлік білім беру Директориясын шығарды. Осы жарияланымның эмпирикалық деректерін пайдалана отырып, авторлар аймақтарға, қалаларға, университеттерге, пәндер мен оқытушыларға гендерлік байланысты курстардың таралуын көрсетеді. Талқыланған негізгі мәселелерге гендерлік білім беруді енгізу мақсатында Қазақстандағы ұлттық білім беру саясаты мен бағдарламаларын талдау, сондай-ақ Қазақстандағы гендерлік теңдікті нығайту бойынша ұсыныстар беру кіреді. Ағымдағы проблемаларды талдай отырып және ықтимал шешімдерді ұсына отырып, осы мақаланың авторлары Қазақстанда гендерлік зерттеулерді оқыту және насихаттау туралы жалғасып жатқан дискурсқа үлес қосуға тырысады.

                Бұл мақалада біз Қырғызстаннан келген жас қызбен және оның тарихи үзіндісімен танысамыз. Айсулуу көрші елге оқуға кетеді, онда үлкен қалада және шағын кампуста біздің студенттік жолдарымыз байланысады. Менің зерттеуші ретіндегі міндетім - адамның өзінің өмір жолдарымен жүріп, өзінің әлеуметтік әлемдерінің ішінде және сыртында шекараларды кесіп өтетін агенттігін көрінетін етіп қалдыру - кейде жақын адамдарының тәжірибесіне сүйеніп, кейде траекториясын өзгерту үшін олардан бас тарту. Айсұлуу шекара маңындағы қалалардың, жақын мәдениеттердің және аймақішілік бөліністер шегі арасында аралап қана қоймай, ары-бері жүріп-тұрды. Ол сондай-ақ өмірінің транзиттік кезеңдерінің бірінің хронотоптарын шарлауды үйренеді: біздің кездесуімізде, пандемияға дейін, 18 жасар қыз өзінің жетілу және автономия бағытын жасайды.

                Бұл - таразылардың салыстырмалылығын және терең адами және әлеуметтік процестерді түсіну үшін микро деңгейлердің маңыздылығын көрсететін иммерсивті мәтін. Бұл мәтін жаһандық Оңтүстік пен жаһандық Шығыстың басқа аймақтарымен мағыналы байланыстарды іздеуді жалғастыруға, постсоциалистік параллельдерді, қиылыстарды және аралықтарды оқуды жалғастыруға, сондай-ақ қауырсын мен қайта атау құқығын иемденетіндер үшін әлі шартты "колумбиялар" және "америкалар" болып көрінетін бар кеңістіктер мен шекараларды локализациялаудан қорықпауға шақыру болып табылады. Басқаша айтқанда, жаһандық отаршылдықпен бекітілген көп қабатты (жартылай)перифериялармен азат ету өзара әрекеттесуі маңыздылығы. Білімді өндіру мәселесі мұнда іргетас болып табылады және" анықтамалық нүктелердің " бірі болып табылады, оны жүйелі түрде бұлыңғыр етеді, оны ұзақ уақыт бойы өз әңгімелерінде немесе конструктивті емес шайқастарда байланыстыруға болады.

Мақалада физика сабағында пәнаралық байланыстарды орнату әдістері қарастырылған. Бұл байланыстар оқушылардың практикалық және ғылыми-теориялық дайындығын арттыруда маңызды рөл атқарады. Пәнаралық байланыс оқушыларға табиғат құбылыстары мен олардың арасындағы өзара байланыс туралы тұтас түсінікті дамытуға көмектеседі, білімді практикалық тұрғыдан мағыналы және қолданбалы етеді, сонымен қатар оқушыларға кейбір пәндерді оқу кезінде алған білімдері мен дағдыларын басқа пәндерді оқу кезінде пайдалануға көмектеседі. Авторлар физикалық білімді жаратылыстану ғылыми пәндерінің арасындағы байланыс арқылы білімді біріктірудің әртүрлі тәсілдерін талдап, физикалық құбылыстарды тереңірек түсінуіне ықпал ететін мысалдар келтірген. Мақалада пәнаралық байланыстардың түрлері; пәнаралық байланысты орнатудағы педагог пен оқушының әрекеті, пәнаралық байланыстың тиімділігі, зертеу нәтижесінің қорытындылары берілген. Зерттеу жұмысы Астана қаласы, Б.Момышұлы атындағы №53 мектеп лицейінде жүргізіліп, пәнаралық байланыстың тиімділігі анықталды. Эксперимент барысында оқушылардың ынтасын арттырумен қатар, оқуға кешенді көзқарасты қалыптастыруға ықпал ететін әдістер талданады. Зерттеу кезінде пәнаралық байланыстың маңыздылығы ескеріліп, оқушылардың сыни ойлауын дамытуға арналған арнайы тапсырмалар мен зерттеудің жалпы және аралық мақсаты анықталып, қорытынды ұсыныстар дайындалды. Зерттеу нәтижелері пән мұғалімдерінің мектеп бағдарламасына сәйкес пәнаралық тапсырмаларды құрастыруды, пәндер арасындағы кейбір теориялар мен принциптердің тұтастығын жалпылауды, іргелі ғылымдар арасында пәнаралық байланысты орнатуға бағыттайды.

                Мақала комплекс сандар алгебрасын қолдана отырып, үздіксіз математикалық білім беру жүйесіндегі математикалық білімнің тұтастығын зерттейді. Зерттеудің мақсаты – планиметрия теоремаларын дәлелдеу және комплекс сандар алгебрасын стандартты емес және әртүрлі күрделіліктегі олимпиадалық есептерді шешудегі рөлін анықтау. Əдістеме планиметриялық есептерді шешу үшін комплекс сандар алгебрасын қолдануға негізделген, бұл оқушылардың математикаға деген қызығушылығын арттыруға және олардың танымдық белсенділігін, сыни және аналитикалық ойлауын дамытуға ықпал етеді.

                Зерттеу нәтижелері комплекс сандар алгебрасы планиметрия есептерін шешуде шынымен тиімді екенін көрсетті. Мақалада комплекс сандар алгебрасының әдістерін қолдану әртүрлі есептерді шешуде тамаша нәтиже беретін мысалдар келтірілген. Осылайша мақала қазіргі білім беру қажеттіліктері мен математикалық білім беру талаптары контекстінде комплекс сандар алгебрасын зерттеудің маңыздылығы мен өзектілігін растайды.

                Зерттеудің ғылым үшін маңыздылығы математиканы оқыту әдістемесін байыту болып табылады, әсіресе планиметрия саласында және комплекс сандар алгебрасын қолдану оқушылардың математикалық ұғымдарды түсінуін жақсартуға қалай ықпал ететінін көрсетеді. Сонымен қатар, зерттеу математиканың күнделікті өмірдегі және математикалық білім мен дағдылар қажет болатын әртүрлі кәсіптердегі рөлін растайды. Мақала математиканы терең зерттеу мен оның әдістерін білім мен практиканың әртүрлі салаларында қолданудың маңыздылығын көрсете отырып, білім мен қоғамның дамуына ықпал етеді.

Бұл зерттеу химия сабақтарында NIS зертханасының цифрлық ресурсын пайдалана отырып, зертханалық сабақтар оқушылардың білім сапасына қалай әсер ететінін қарастырады. Оқушылардың үлгерімі I және II тоқсандағы жиынтық бағалау нәтижелері бойынша салыстырылды. Зерттеу үшін Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің 7 және 8- сынып оқушылары таңдалды.

Зерттеу нәтижелері студенттердің оқу процесіне қатысқанын, виртуалды зертханалық эксперименттерді қызығушылықпен пайдаланғанын көрсетеді. Зерттеудің қорытындылары химия сабақтарында цифрлық зертханалық жұмыстарды пайдалану мүмкіндігі бойынша ұсыныстарды қамтиды, өйткені виртуалды эксперименттерді қолдану оқушылардың пәнге деген ынтасын дамытуға ықпал етеді, тәжірибені орындауға уақытты үнемдейді, сонымен қатар оқушыларды практикалық жұмыстарды орындау кезінде нұсқауларды анық орындауға үйретеді. Жұмыс белсенді оқытуды ынталандыруға бағытталған оқыту процесіне виртуалды практикалық жұмыстарды енгізуді қамтиды.

NIS LAB ресурсын қолдану нәтижелері дәстүрлі нұсқаулар мен эксперименттерді қолданумен салыстырғанда зертханалық жұмыстың сапасын арттыруға ықпал ететінін көрсетеді. Барлық бағалауларда оң айырмашылықтар табылды, эксперименттік топтың оқушылары жоғары нәтижелер көрсетті. Нәтижелер NIS LAB ресурсын оқу процесіне қосу керек деген болжамды қолдайды, өйткені бұл оқушыларды ұсынылған нұсқауларды мұқият оқуға ынталандырады, алынған ақпаратты талдауға ықпал етеді және оқу сапасын жақсартады, бұл - мұғалімнің сабақтағы негізгі міндеті.